کنسول ژاپنی PS5 با طراحی بی‌نظیر خود و با وجود ویژگی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری منحصر به‌فرد و فوق‌العاده‌ای که دارد و با توجه به این‌که تا به امروز بیش از ۷۱ میلیون دستگاه در سراسر جهان فروش داشته، ولی آن‌چنان که باید و شاید توقعات بازی‌دوستان را برطرف نکرده است.
بسیاری از خریداران PS5 تمام آن هیجانی را که پیش از عرضه جهانی‌اش داشتند، پس از خرید از دست داده‌اند. خیلی‌ها مدت‌ها آرزوی آن را در سر داشتند که کنترلر سفید‌رنگ و زیبای دوال‌سنس DualSense پلی‌استیشن ۵ را در دست بگیرند و ساعت‌ها پای بازی‌های خفن و رنگارنگ آن بنشینند. اما این‌طور که از شواهد پیدا است، همه‌چیز هم دقیقا طبق انتظارشان پیش نرفته و می‌توان گفت که دچار یک‌جور حس ناامیدی نسبت به خرید این کنسول شده‌اند.
البته بحث ناامیدکنندگی، به‌خاطر ضعف خود PS5 نیست. اتفاقا این کنسول نسل نهمی، هم از لحاظ سخت افزار و هم از لحاظ طراحی ظاهری خیلی پرقدرت و خاص هم هست! در واقع بحث اصلی این است که شرایط هیچ‌گاه به‌گونه‌ای نبوده که از تمام پتانسیل کنسول معرکه پلی استیشن ۵، آن‌طور که حقش بوده استفاده شود. در ادامه، پیرامون این موضوع بیشتر توضیح می‌دهیم.
سونی چه‌طور ما را ناامید کرد؟
قرار نیست که در این مقاله، برای‌تان تک‌تک جزئیات و ویژگی‌های پلی استیشن ۵ را بشماریم و از قدرت پردازنده‌ها و گرافیک منحصر به‌فردش حرف بزنیم. بلکه فقط تمرکزمان را بر روی این گذاشته‌ایم که اصلا چرا کنسول درجه یکی مثل PS5 باید باعث ناامیدی خریدارانش شود؟ چرا این‌همه فروش و این‌همه شوق برای خرید، به یک‌باره از بین رفت؟
از نظر ما، چندین عامل باعث ایجاد این ناامیدی شده‌اند؛ عواملی هم‌چون قیمت گران محصولات PlayStation، خصوصا لوازم جانبی‌های آن؛ یا مثلا قطعی سرور PS Plus و داغ‌شدن‌های جسته و گریخته‌ای که می‌کند! اما در بین این عوامل، سهم اصلی تزریق ناامیدی به کاربران PS5 بیشتر از همه از سمت سازندگان بازی و «کمیت» بازی‌های AAA امروزی بوده است.
به‌راستی چه بر سر بازی‌های AAA آمده است؟
اگر پیگیر بازی‌های روز باشید حتما متوجه شده‌اید که بازی‌های خوب و تاثیرگذار بسیار کمی در سال‌های اخیر تولید شده‌اند. یعنی در گذشته، شاهد نوآوری‌های بیش‌تری از سوی سازندگان بازی در سراسر جهان بودیم و همیشه توسط ابتکار و ذوقی که در ساخت بازی به‌کار می‌بردند، غافلگیر می‌شدیم. اما الان انگار چیزی جز بازسازی (یا Remake) از بازی‌های موفق قدیمی نمی‌بینیم.
در کل، هیچ‌کس کنسول بازی را به‌خاطر قدرت سخت‌افزاری یا قیافه زیبایش نمی‌خرد! بلکه هدف اصلی هر کس از خرید کنسول بازی این است که «بتواند با آن بازی کند». به همین ترتیب وقتی کنسول فوق پیشرفته‌ای مثل PS5 می‌خرد نیز این انتظار دارد که بتواند با آن، بازی‌های فوق پیشرفته و عالی بازی کند. یعنی هدفش این است که بتواند از قابلیت‌های خاص و ویژه کنسولش، بهترین بهره را ببرد.
حالا آیا این باعث ناامیدی نیست که کلی انتظار بکشیم (و البته پول خرج کنیم) به امید آن‌که دست‌مان به بازی‌های غافلگیرکننده برسد، اما در آخر چیزی نصیب‌مان نشود جز ریمیک و ریمستر بازی‌های نسل قبل؟ مشکل این است که حتی بازی‌های جدید و خفن مثل الدن رینگ Elden Ring هم چیز فوق‌العاده جدیدی برای ارائه به بازی‌دوستان ندارند! این بازی‌ها نیز از لحاظ گیم‌پلی، موتور، قصه‌پردازی و… کاملا شبیه به گذشته‌اند؛ صرفا گرافیک بهتری دارند و طولانی‌ترند. همین!
مقایسه کنسول‌های گذشته با نسل نهم
بد نیست برویم به سراغ بررسی محبوبیت PS2 و ببینیم که دلیل فروش بالای آن چه بوده؟ کنسول پلی استیشن ۲ در مجموع ۱۶۰ میلیون دستگاه در سراسر دنیا فروش داشت و دلیلش چیزی نبود جز بازی‌های نو و تازه که هم گرافیک قابل قبولی (نسبت به قبل) داشتند، هم کمپانی‌های سازنده بازی در آن زمان با سرعت بیش‌تری بازی تولید می‌کردند.
حالا نکته این‌جا است که امروز برای ساخت بازی جدید و مبتکرانه، نسبت به گذشته نیازمند صرف زمان بیش‌تری هستیم چون هم نسبتا طولانی‌تر شده‌اند، هم به‌کارگیری موتورهای گرافیکی امروزی زمان بیش‌تری را از سازندگان می‌گیرند. نکته بعدی هم این است که PS2 نسبت به PS1 زمین تا آسمان فرق داشت. یعنی تفاوت نسل بین این ۲ کنسول کاملا حس می‌شد. ولی الان، بازی‌های PS5 را تنها با کمی اختلاف و کمی کاهش کیفیت، می‌توانیم با PS4 نیز بازی کنیم. خصوصا اگر PlayStation 4 Pro داشته باشیم که حتی قضیه رزولوشن 4K هم برای‌مان حل شده است.
پلی استیشن ۵ زیر سایه پلی استیشن ۴
حالا برویم سراغ عامل مهم بعدی در مورد ناامیدکننده‌بودن پلی استیشن ۵، یعنی سایه سنگین کنسول نسل قبل! شما اگر کمی به بازار بازی‌ها دقت کنید، متوجه می‌شوید که کمپانی‌های سازنده بازی در وهله اول سعی می‌کنند بازی‌هایی بسازند که به‌جز PS5، برای PS4 هم مناسب باشند و این باعث می‌شود که پلی استیشن ۵ آن‌طور که باید، دیده نشود و کاربرانش را ناامید کند.
کلا نقطه قوت پلی‌استیشن، از همان کنسول اول، به بازی‌های انحصاری فوق‌العاده آن بود. مایکروسافت با کنسول‌های ایکس باکس خود از روز اول، تمام تلاش خود را کرد تا بتواند با پلی استیشن رقابت کند و در این مسیر، کنسول‌هایی می‌ساخت که از لحاظ سخت‌‌افزار چیزی از رقیب ژاپنی خودش کم نداشت؛ ولی چرا نمی‌توانست حتی ذره‌ای به موفقیت آن نزدیک شود؟ دلیلش این بود که بازی‌های انحصاری سونی همواره یک سر و گردن از بازی‌های انحصاری ایکس باکس بهتر بودند. مثل God of War و GTA: Vice City در مقایسه با Halo و Forza!
الان چندتا بازی انحصاری برای PS5 را می‌توانیم نام ببریم که واقعا باعث تحول در صنعت گیم بوده‌اند؟ اگر بازی بی‌نظیر Astro Bot را کنار بگذاریم، می‌ماند یک Amazing-Spiderman که آن هم چیز آن‌چنان جدیدی برای عرضه‌کردن نداشت.
ناامیدی، حتی در لوازم جانبی
وقتی به‌خاطر ویژگی‌های هپتیک فیدبک Haptic Feedback و تریگرهای ارتجاعی Adaptive Triggers کنترلرت به همه پز بدهی، خودت هم دلت می‌خواد که بتوانی به‌نوعی آن‌ها را در حین بازی تجربه کنی! ولی مگر چندتا بازی هست که از طریق آن‌ها بتوان از این ویژگی‌های منحصر به‌فرد دسته دوال سنس PS5 (که خیلی هم گران است) بهره برد؟ قابلیت‌های دسته‌ای که واقعا از لحاظ سخت‌افزاری و ظاهر کاملا به‌دنبال تحول بود، همین‌طور بلااستفاده باقی مانده! یعنی وقتی بازی‌ای نیست که دارای ویژگی‌های هپتیک فیدبک و تریگرهای ارتجاعی باشد، دیگر دسته دوال‌سنس چه فرقی با دسته دوال شاک DualShock پلی استیشن ۴ خواهد داشت؟
حتی اگر بازی‌ای را هم در بازار بیابیم که بر روی استفاده از این دو ویژگی مانور داده باشد، به‌قدر کافی اثرگذار نیست. نتیجتا این موضوع که کاربران پلی استیشن ۵ امکان آن را ندارند که از ویژگی‌های خاص محصولات این کنسول لذت ببرند نیز باعث ناامیدی‌شان شده است.
هزینه بالا؛ عامل بازدارنده
بحث دیگری که پیش می‌آید این است که کاربر در نهایت به این نتیجه می‌رسد که: «خب چرا این‌همه هزینه کردم و PS4 خودم رو با PS5 عوض کردم؟» وقتی بازی‌ها آن‌قدر زیادتر و بهتر از قبل نیستند و وقتی این‌همه ویژگی خاص همین‌طور بلااستفاده مانده، دیگه چه دلیلی برای آپگرید کنسول داشتیم؟ تازه بازی‌های پلی استیشن ۴ ارزان‌تر از پلی استیشن ۵ هم هست!
برای تفهیم بهتر موضوع، دوباره برمی‌گردیم و سرگذشت کنسول‌های قدیمی‌تر را مرور می‌کنیم: آن‌هایی که اولین PlayStation یا PS2 را خریده بودند واقعا هیجان بالایی داشتند؛ چون می‌دانستند هیچ‌کجا هیچ دستگاه سرگرمی‌ای مثل آن ( یا حتی نزدیک به آن) را پیدا نخواهند کرد. ولی الان با همین هزینه‌ای که برای پلی استیشن ۵ می‌کنیم می‌توانیم یک پی سی گیمینگ خوب بخریم که حتی از لحاظ سخت‌افزاری نیز قوی‌تر عمل کند.
کلا قضیه هزینه خیلی جدی شده است. چرا همه‌چیز PS5 این‌قدر گران است؟ از دوربین‌ها و داک شارژ بگیر تا بازی‌ها و باقی لوازم جانبی؛ خصوصا پروکنترلر دوال سنس اج ۲۰۰ دلاری و پایه استند عمومی ۳۰ دلاری! کاربر با دیدن این قیمت‌ها خیال می‌کند که سونی فقط می‌خواهد جیب او را خالی کند بدون آن‌که چیز خاصی به او ارائه دهد.
پلی استیشن قوی‌تر از همیشه
همان‌طور که گفتیم آینده کنسول‌های بازی درست مثل گذشته آن، وابستگی مستقیم به بازی‌های تولیدشده دارد. این بازی‌ها هم از لحاظ تعداد هم از لحاظ نوآوری و خلاقیت باید دل بازی‌دوستان را ببرند؛ وگرنه شاهد سقوط صنعت گیم خواهیم بود! از سوی دیگر، احتمالا با گسترده‌تر شدن بازی‌های استریمی، کنسول‌های بازی در آینده اهمیت خود را از دست می‌دهند. سونی، ایکس باکس، نینتندو و استیم، دیگر نیازی ندارند که کنسول قوی بسازند؛ بلکه با سرازیرشدن کاربران به‌سمت انجام بازی‌های استریمی، صرفا فقط باید بر روی سرورهای استریم خود و صدالبته تعداد بازی‌های انحصاری‌شان تمرکز کنند.
در مجموع PS5 هم‌چنان قوی‌ترین کنسول بازی در تاریخ است و با بازی‌هایی مثل استروبات و Ghost of Tsushima و Gran Turismo 7 ثابت کرده که می‌تواند هم‌چنان با قدرت بالایی به امپراطوری خود در بین کنسول‌های بازی ادامه دهد. فقط باید بیشتر بر روی عرضه بازی‌های انحصاری خوب و جالب مانور داده و از سوی دیگر، قیمت محصولاتش را نیز کمی متعادل کند. البته اگر واقعا بازی‌های خوب در بازار ظهور کنند، بحث پول هم برای پلیرها کم‌رنگ‌تر خواهد شد.
دیدگاهتان را بنویسید