فیلمهای فراوانی برای تماشا ساخته شدهاند و ما همیشه نمیدانیم که باید کدام را نگاه کنیم. برخی اوقات دلمان میخواهد یک فیلم کمدی ببینیم و شاد شویم گاهی هم دوست داریم درام نگاه کنیم و کمی از لحاظ روحی آرام بگیریم.
اما تا حالا پیش آمده که دلتان بخواهد فیلمی ببنید که پر از معنی باشد؟ آن هم از آن معناهایی که شاید در نگاه اول متوجهشان نشویم؟ واقعا بعضی فیلمها این قدرت را دارند که مدتها ما را به فکر فرو ببرند تا به مسائل مهمتر در زندگی، بیشتر توجه کنیم.
چند نمونه از فیلمهای مفهومی
اصولا فیلمهایی دارای مفهوم عمیق هستند که بتوانند یک پیام مهم را به مخاطب برسانند. مثلا نشان دهند که دوستی، مقاومت و امید چه اهمیتی در زندگی دارند. لیستی که در زیر برای شما تهیه کردیم متشکل از بهترین فیلمهایی هستند که معنای عمیق در خود دارند.
۱. Marvelous
این فیلم که بر اساس زندگینامه Neil Baldwin ساخته شده، بر روی تاثیر جادویی خوشرویی و مثبتاندیشی انسان در تمام جوانب زندگی مانور میدهد. بالدوین مرد انگلیسی سادهای است که قدرت یادگیری پایینی دارد، اما نگاهش به زندگی یک نگاه ناب و دوستداشتنی است.
بالدوین با وجود ضعفهایی که دارد اما کارهای عجیبی در زندگیاش انجام میدهد؛ مثلا دلقک سیرک میشود و از دانشگاه Klee مدرک فارغالتحصیلی میگیرد. ولی شاید مهمترین کاری که در زندگی انجام داده این باشد که به آروزی اصلی خود یعنی کارکردن برای تیم فوتبال استوک سیتی رسید. او تمام این موفقیتها را فقط با درخواست کمک از مردم و تزریق مهربانی به آنها بهدست آورد.
فیلم Marvelous به ما یاد میدهد که مثبتاندیشی و مهربانی تا چه اندازه مهم است؛ خصوصا در این دنیای پیچیدهای که امروز در آن زندگی میکنیم اهمیت این موضوع، بیشتر هم هست. به قول نیل بالدوین: «من همیشه دوست داشتم که خوشحال باشم، پس تصمیم گرفتم که باشم».
۲. Dead Poets Society
در اواخر دهه ۸۰ میلادی یک فیلم ساده ولی در عین حال بسیار مفهومی توسط کارگردان خبره Peter Weir با بازی Robin Williams ساخته شد و الهامبخش بسیاری از آدمها بود. ویلیامز در فیلم Dead Poets Society نقش معلمی به اسم کیتون را بازی میکند که برای تدریس به مدرسه پسرانه Welton Academy میرود؛ مدرسهای که پر از قوانین سختگیرانه و معتقد به اصول خشک قدیمی است.
کیتون اما بدون توجه به سنتهای کهنه و خرافاتی این مدرسه سعی میکند با متدی دیگر با دانشآموزان خود ارتباط برقرار کند و آنها را از چالشهایی که با آن دست و پنجه نرم میکنند رها بسازد. پیام اصلی فیلم انجمن شاعران مرده در واقع این است که زندگیمان خیلی زود تمام میشود و ما باید امروز را دریابیم. کیتون هم همین را از دانشآموزانش میخواهد که بهدنبال ندای قلب خود بروند و به فکر رویاهای خود باشند.
۳. Intouchables
توجه به عشق و دوستی شاید یکی از مهمترین درسهایی است که باید در زندگی یاد بگیریم. فیلم Intouchables که برگرفته از زندگی واقعی Philippe di Borgo است، بر روی این مفهوم مهم تاکید میکند.
فیلیپه یک نجیبزاده پاریسی بسیار ثروتمند و صاحب یک عمارت مجلل است. او در جریان یک پرواز تفریحی با پاراگلایدر مصدوم میشود و تا آخر عمر روی ویلچر مینشیند. او برای گذران زندگی یک مرد سیاهپوست به اسم Driss را استخدام میکند. دریس اما پیش از این، زندگی فقیرانهای را پشت سر گذاشته و حتی به زندان هم رفته است.
این تفاوت دو شخصیت کاملا برای مخاطب عیان است. بهحدی فیلیپه و دریس از لحاظ شخصیت با هم فرق میکنند که آدم در وهله اول به این نتیجه میرسد که قطعا با یکدیگر کنار نمیآیند. ولی هر چه فیلم پیش میرود بیشتر میفهمیم که عشق چه قدرت عجیبی برای نزدیککردن آدمها به یکدیگر دارد. با تماشا فیلم دستنیافتنیها یاد میگیریم که دوستی و محبت تا چه اندازه میتواند ناجی بشر باشد.
۴. Seven Pounds
ویل اسمیت معروف در سال ۲۰۰۸ فیلمی را برای بازی انتخاب کرد که پیام بسیار عمیقی در آن نهفته بود. فیلم Seven Pounds داستان تراژیک ولی مفهومی دارد که همه اقشار جامعه در ظاهر موضوع آن را کاملا میفهمند؛ ولی شاید پیامش آن چیزی نباشد که ما فکر میکنیم.
داستان از این قرار است که فردی به اسم Ben Thomas پس از یک تصادف وحشتناک سبب مرگ هفت انسان از جمله نامزد خود میشود. نگاه این مرد به زندگی پس از این تصادف بهکلی تغییر میکند و شدیدا برای جبران اشتباه خود به تکاپو میافتد. اما چهطور میشود اشتباهی را که منجر به مرگ هفت انسان شده، جبران کنیم؟
توماس تصمیم میگیرد که اعضای حیاتی خود را به هفت نفر اهدا کند تا زندگیشان را دگرگون بسازد. او در این راه با آدمهای مختلفی صحبت میکند که آنها اصلا از مقصود واقعیاش خبر ندارند. پیام فیلم هفت پوند در واقع این است که بدهیهای سنگین خود را چهطور باید بپردازیم.
۵. Barbie
خب یک فیلم کاملا جدید هم در لیست قرار دادیم که برای افراد جدیدپسند هم جالب باشد. فیلم Barbie که برگرفته از دنیای عروسکهای باربی است در ظاهر یک فیلم پر رنگ و لعاب و شاد بهنظر میآید که همهچیز در آن خوب و خوش است. در واقع، داستان فیلم نیز با همین تم جلو میرود تا اینکه شخصیت اصلی باربی که مارگو رابی آن را بازی کرده، شروع به زیر سوال بردن زندگی خود میکند.
باربی قصه ما تا جایی پیش میرود که با حقایق ترسناک زندگیاش مواجه میشود. گرتا گرویگ کارگردان این فیلم است و توانست با آن، رکورد فروش در هالیوود را جابهجا کند. او در این فیلم از چالشهایی که زنان در زندگی امروزی متحمل آن هستند باخبر بود. گرویگ میدانست که توقع جامعه از زنها بسیار بالا رفته است؛ بهحدی که خودشان هم به این نتیجه رسیدهاند که حتما باید از هر نظر بینقص و کامل باشند.
آنهایی که فیلم کمدی- عاشقانه باربی را تماشا کردهاند حتما فهمیدهاند که پیام این فیلم فقط در مورد جشن و زندگی مجلل نیست؛ بلکه پیامش این است که زنان نباید تمام جوانب زندگی خود را به خواستههای بیرحمانه اجتماع پیوند بزنند. زنانی که غرق در ظواهر شدهاند هر چه زودتر میبایست بفهمند که بهتر است زندگی سادهتری را پیش بگیرند و از آنچه که از ته دل دوست دارند، لذت ببرند.
لذت تماشای فیلمهای مفهومی
فیلمهای زیادی را میشناسیم که در واقع بهدنبال انتقال پیام مهم به مخاطب هستند. فیلمهایی مثل The Green Mile، Reign Over Me، Shawshank Redemption، The Help، Saving Private Ryan و… همگی ظاهری ساده داشتند؛ ولی معنای پشت آنها بسیار عمیق و ماندگار بود.
گاهی خوب است که به سراغ چنین فیلمهایی برویم و از زندگی خود درک بیشتری بهدست بیاوریم. فیلمها همیشه هم نباید صرفا فقط جنبه سرگرمی و وقتپرکردن داشته باشند؛ بلکه بهتر است پندی هم از آنها یاد بگیریم که در زندگیمان بهدردمان بخورد.