تا به حال پیش آمده است که دوستتان از یک بازی خوشش آمده و آن را پیشنهاد کرده باشد ولی شما برخلاف عقیده او، اصلا از آن بازی خوشتان نیاید؟ گاهی هم پیش می‌آید که ما از یک بازی که از نظر اطرافیان‌مان بازی‌ای بی‌معنی است، حسابی لذت می‌بریم.
آیا کنجکاو نیستید که بدانید دلیل این تفاوت سلیقه در چیست؟ محققان با مطالعه بر روی ویژگی‌های شخصیتی افراد و گرایش آن‌ها به انجام بازی‌های مختلف، به نتایج جالبی رسیده‌اند که در این مقاله سعی می‌کنیم به این مطالعه، نگاه علمی و دقیق بیاندازیم تا ببینیم که چه عواملی سبب می‌شوند که از یک نوع بازی لذت می‌بریم ولی از بازی‌های دیگر نه؟
نگاهی به ویژگی‌های شخصیتی
ابتدا بیایید قضیه را از بُعد روانشناختی بررسی کنیم و از ویژگی‌های شخصیتی (به انگلیسی Personality Traits) افراد بیشتر حرف بزنیم. در علم روان‌شناسی در مجموع ۵ ویژگی شخصیتی بزرگ و اصلی برای تمام مردم در نظر گرفته شده که عبارتند از:
۱. گشودگی یا Openness ویژگی‌ای است که در افراد کنجکاو، خیال‌پرداز و علاقه‌مند به کسب تجارب جدید بیشتر می‌بینیم. یعنی این دسته از مردم از تجربه‌کردن و کشف حقایق جدید لذت می‌برند.
۲. وظیفه‌شناسی یا Conscientiousness آن ویژگی است که در افراد منظم و قابل اتکا می‌بینیم. این افراد غرق در دقت هستند و حوصله زیادی برای کارهای مورد علاقه‌شان دارند. آن‌ها جزئیات هر وظیفه‌ای را که بر عهده بگیرند، موبه‌مو انجام می‌دهند.
۳. برون‌گرایی یا Extraversion به درجه تمایل فرد به بیرون‌رفتن و انجام فعالیت‌های اجتماعی ربط دارد. اشخاص با ویژگی شخصیتی برون‌گرایی هم‌چنین فعال‌تر از دیگران هستند.
۴. سازگاری یا Agreeableness مختص آن افرادی است که مهربانی، گذشت و حس تعامل بیش‌تری نسبت به دیگران داشته باشند.
۵. روان‌رنجوری یا Emotional Stability ویژگی‌ای است که در افراد دمدمی‌مزاج می‌بینیم. حال روحی این دسته از مردم مدام عوض می‌شود، اضطراب به سراغ‌شان می‌آید و در کل، واکنش‌های احساسی بیش‌تری دارند.
البته این را بگوییم که هر انسانی می‌تواند تمام این ویژگی‌های شخصیتی را در خود داشته باشد؛ ولی بالاخره درجه هر کدام، بسته به شرایط و عملکرد سیستم عصبی هر فرد تفاوت خواهد داشت.
خب با این مقدمه برویم تا ببینیم که بر اساس نتایج تحقیقات به‌دست آمده، هر کدام از این ویژگی‌ها باعث می‌شوند ما به چه نوع بازی‌هایی گرایش پیدا کنیم؟
سلیقه در بازی‌کردن و ویژگی‌های شخصیتی
حالا که پنج بُعد از شخصیت را معرفی کردیم نوبت آن است که تاثیر آن‌ها بر روی انتخاب‌های خود رابررسی کنیم.
ویژگی شخصیتی گشودگی
آن افرادی که دارای ویژگی شخصیتی گشودگی هستند اصولا از بازی‌های ماجراجویانه یا به اصطلاح رُل‌پلی Role-Play لذت بیش‌تری می‌برند. این افراد به بازی‌هایی که داستان پرپیچ و تاب داشته باشند، شخصیت‌های متنوع در آن ببنند و بتوانند آزادنه در فضای آن حرکت کنند گرایش بیش‌تری خواهند داشت.
بازی‌های رل‌پلی و بازی‌های دنیای باز Open World مثل Red Dead Redemption معمولا طبیعت رویاپردازانه دارند و در کنار حل معماهای خلاقانه هم‌چنین المان‌های ویژه خودشان را به مخاطب ارائه می‌دهند. آن افرادی که ویژگی شخصیتی گشودگی در آن‌ها پررنگ‌تر است نیز با کنجکاوی و تمایل به کسب تجارب جدید، با جان دل از این بازی‌ها استقبال می‌کنند.
شخصیت‌های گشوده‌ای که ذهن باز دارند هم‌چنین از بازی‌های رومیزی، پازل‌ها، جدول کلمات و… هم لذت می‌برند. در مقابل، افرادی که ذهن بسته‌تری دارند ترجیح می‌دهند بازی‌های ورزشی یا کازینویی انجام دهند.
ویژگی شخصیتی وظیفه‌شناسی
همان‌طور که گفتیم وظیفه‌شناس‌ها شخصیتی منظم و مرتب دارند و اصولا سفت و قرص بر روی دست‌یابی به اهداف‌شان متمرکز می‌شوند. بر طبق تحقیقات به‌دست آمده، این افراد اصولا به بازی‌های ورزشی یا مسابقه‌ای علاقه دارند.
انجام بازی‌های مسابقه‌ای درست مثل شطرنج نیاز به دقت و توجه به جزئیات دارند و برای به پایان رساندن آن‌ها باید از بیشینه تمرکز خود بهره ببریم. بنابراین خوراک آن‌هایی است که ویژگی شخصیتی وظیفه‌شناسی در آن‌ها قوی است.
ویژگی شخصیتی برون‌گرایی
نتایج تحقیقات متعدد مثل تحقیقات Quantic Foundry که بر روی بیش از ۱۴۰ هزار گیمر انجام شده، ثابت کرده‌اند که برون‌گراها کاملا به بازی‌های مولتی‌پلیر یا آنلاین گرایش پیدا می‌کنند. این دست از بازی‌ها مستلزم برقراری ارتباط موثر با دیگر افراد بوده و به همین دلیل مناسب حال برون‌گراها هستند.
بازی‌های تیراندازی آنلاین یا بازی‌های MMO و بازی‌های ورزشی چندنفره مناسب حال افراد با ویژگی شخصیتی برون‌گرایی هستند. این بازی‌ها فرصتی را برای این افراد مهیا می‌کند تا با دیگر افراد جامعه خود ارتباط بگیرند، ایجاد رابطه کرده و هیجان رقابت با آن‌ها را از ته دل تجربه کنند.
نتایج مطالعات هم‌چنین نشان داده‌اند که افراد برون‌گرا عاشق بازی‌های ورزشی، دور همی، مسابقه‌ای و کازینویی نیز هستند؛ اما اصولا از بازی‌های اکشن یا تیراندازی خوش‌شان نمی‌آید. هم‌چنین آن افرادی که درون‌گرا هستند ترجیح می‌دهند بازی‌های مستقل یا Indie (مثل Hades و Cuphead) و دیگر بازی‌های رل‌پلی را بازی کنند.
ویژگی شخصیتی سازگاری
شخصیت‌های سازگار از بازی‌های مشارکتی و گروهی خوش‌شان می‌آید. این افراد چون شخصیت مهربان، باگذشت و متعامل دارند و از بازی‌هایی که روحیه تیمی، مشارکت و کمک به دیگران در آن‌ها باشند، لذت می‌برند.
در تحقیقات متعدد مانند تحقیقات سایت Game Developer نشان داده شده است که افراد سازگار از انجام بازی‌های مثبت خوش‌شان می‌آید. بازی‌هایی با ژانر سبک زندگی، پازل‌ها، بازی‌های کودکانه، بازی‌های رومیزی، بازی‌های کلمه‌ای و دیگر بازی‌های ساده را می‌پسندند. افرادی که حس سازگاری در آن‌ها کم‌تر باشد از بازی‌های اکشن و تیراندازی لذت می‌برند.
ویژگی شخصیتی روان‌رنجوری
شخصیت‌های احساسی و آن‌هایی که از درجه بالایی از این ویژگی شخصیتی برخوردارند معمولا به بازی‌های ایستا که ساز و کار و قواعد ساده‌ای دارند خوش‌شان می‌آید. این دسته از افراد با انجام بازی‌هایی که مراحل‌شان سریع‌تر رد می‌شوند و درجه سختی پایین‌تری دارند، می‌توانند از استرس‌ها و اضطراب‌های خود دور شوند.
تحقیقات نشان‌دهنده آن است که بازی‌های ایستا، بازی‌های رومیزی و کلمه‌ای مختص این دسته از افراد هستند. هم‌چنین آن‌هایی که درجه واکنش احساسات‌شان شدیدتر باشد به بازی‌های رل‌پلی تیراندازی و اکشن نیز تمایل دارند.
جمع‌بندی
بازی‌کردن یک پدیده ساده و پیش پا افتاده نیست. هر فردی با بازی‌ای که انجام می‌دهد سعی در تقویت روحیه خود و کشف حقایق دنیا دارد. خیلی‌ها بازی می‌کنند تا حس کنجکاوی خود را به حرکت دربیاروند؛ یک سری هم با بازی‌کردن می‌خواهند کمی از شرایط ذهنی دشوار خود دور شوند. پس هر ژانر از بازی، می‌تواند مختص یک گروه از افراد باشد.
البته ما نمی‌خواستیم به شما بگوییم که با توجه به شخصیت‌تان، فقط یک دسته از بازی‌ها را انجام دهید. این اصلا پیشنهاد خوبی نیست؛ چون تک‌بعدی‌بودن در زندگی، آدم را کسل می‌کند. هدف ما از ارائه این اطلاعات این بود که شما بروید و بیشتر خودتان و روحیه‌تان را بشناسید تا ببینید از چه بازی‌هایی بیشتر خوشتان می‌آید.
حتی شاید با مطالعه این مقاله به این نتیجه رسیده باشید که می‌توانید از ژانرهای دیگر هم که تا به حال امتحان‌شان نکرده بودید، لذت ببرید.
دیدگاهتان را بنویسید